‘Domeinoverstijgend samenwerken’: het sociaal- en veiligheidsdomein in verbinding

Opinie: Anouk Visscher

De criminaliteit daalt- op papier althans… Sinds 2007 is het aantal personen dat door de politie werd geregistreerd als verdachte van een misdrijf met bijna een derde afgenomen blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor Statistiek. De afgelopen jaren is er echter een verschuiving te zien naar zogenoemde onzichtbare criminaliteit, zoals ondermijning van de rechtsstaat. Van deze criminaliteit doen mensen niet of nauwelijks aangifte.

Mathijs Zwinkels (Universiteit van de straat) spreekt over het fenomeen zwijgwijken, wijken die volledig in gijzeling zijn genomen door het criminele netwerk. Deze bewoners dienen loyaal te zijn aan hun omgeving en niet hun integriteit te verliezen tegenover buitenstaanders, ‘you’re with us or against us’.

Daarnaast is er een verschuiving te zien in de zichtbare overlast op straat. Jongeren houden zich met name minder op in de fysieke publieke ruimte, zij begeven zich meer richting de social media.

Nu rijst de vraag: wat is een werkende aanpak voor deze doelgroep, waarop het zicht beperkt is en waar traditionele methoden van opsporing en vervolging onvoldoende aan lijken te slaan?

Succesvolle integrale aanpak

Onderzoek van het Nederlands Jeugd Instituut en het Sociaal en Cultureel Planbureau heeft uitgewezen dat samenwerking met meerdere organisaties en disciplines en een combinatie van repressie, preventie en interventie om jeugdoverlast en criminaliteit aan te pakken het meeste effect heeft op de samenleving. Het uitvoeren van deze maatregelen vermindert de criminaliteit en overlast en leidt ertoe dat burgers zich veiliger voelen.

Deze domein overstijgende werkwijze lijkt echter nog steeds niet goed geïmplementeerd te zijn. Gemeenten en organisaties lijken veelvuldig tegen grote uitdagingen aan te lopen zoals informatiedeling tussen verschillende partners en de bescherming van deze gedeelde persoonsgegevens.

In mijn afstudeeronderzoek naar de integrale aanpak jeugdoverlast en criminaliteit in Delfshaven heb ik achterhaald dat de moeilijkheidsgraad van het integrale werken, ligt in de uitvoering hiervan. Uit interviews die ik gehouden heb onder verschillende uitvoerende partners van de aanpak overlast in Delfshaven bleek dat de mensen werkzaam in de verschillende domeinen zich weleens tegengewerkt voelen door elkaar, dat zij ieders rol in de aanpak onduidelijk vinden en er moeite mee hebben informatie met elkaar te delen.

Het terugdringen van de jeugdoverlast en criminaliteit en het verbeteren van de leefbaarheid vergt een domein overstijgende werkwijze waarbij veiligheid verbonden wordt aan het sociaal domein. Hoe kunnen twee ogenschijnlijk compleet verschillende disciplines met elkaar als één team optreden? Dat kan alleen als je het perspectief waaruit mensen van een andere discipline werken begrijpt en hierop weet in te spelen.

Meeloop ‘stage’ bij politie Delfshaven

Om kennis te maken met de verschillende facetten van het politiewerk mocht ik een korte ‘stage’ lopen bij de politie Delfshaven in Rotterdam. Het is zaterdag 14.00 uur als ik mij op het politiebureau aan het Marconiplein meld. Ik ben gekoppeld aan twee politieagenten van de noodhulp. De avonddienst, die duurt tot 23.00 uur, startte met een briefing. Laten we het er maar op houden, dat ik hoop dat de agenten een beter geheugen hebben dan ik.

Het betrof een redelijk rustige dienst, met heus genoeg te doen. Maar tot mijn verbazing niets waar ik mij op voorbereid had. Oké we gingen op een winkeldiefstal af en ja we kregen te maken met een meisje dat door een groep jongens een pak slaag had gekregen. Maar een avonddienst met de politie in Delfshaven had ik mij toch anders voorgesteld. Hoe? Ik weet niet, een paar drugsdealers oppakken of een achtervolging misschien? Maar toch zeker geen bemiddeling tussen twee buren of een vriendelijk gesprek met hangjongeren.

Maar ook dit is politiewerk. Het gaat niet alleen om achtervolgingen, boeven pakken en bekeuringen. Een groot deel van het politiewerk bestaat uit het geven of doorverwijzen naar zorg en hulpverlening.

Ik ben van mening dat het sociaal- en veiligheidsdomein elkaar juist kunnen versterken, in plaats van tegenwerken. Zo verschillend is ieders rol niet en ik merk, mede door mijn ‘stage’ ervaring bij de politie, dat we allemaal willen dat het gewoon goed gaat met een jongere en de samenleving. Ik zet mij ervoor in om kansen te creëren door diverse partijen met elkaar te verbinden, ieders krachten te versterken en vooral om elkaars rol zo goed mogelijk te positioneren. Want de jongeren, de leefbaarheid en het welzijn van de samenleving horen in de aanpak van jeugdoverlast en criminaliteit centraal te staan!

Neem voor meer informatie contact op

Wij bieden advies over de integrale aanpak van jeugdoverlast en criminaliteit en ondermijning van de samenleving en wisselen graag van gedachten met u over dit onderwerp.

Anouk Visscher
Adviseur
E: a.visscher@bubag.nl
T: 06 12 93 31 37

Mei 2018